Myślenie nadzieją
Młodzi badacze związani bezpośrednio lub pośrednio z Katedrą Performatyki Uniwersytetu Jagiellońskiego myślą o przyszłości. Wszystkie przedstawiane tutaj teksty są zmienionymi wersjami prac licencjackich, co warte odnotowania, bo mamy do czynienia z tekstami niezwykle dojrzałymi, zaangażowanymi, samodzielnymi intelektualnie i myślowo. Teksty autorstwa Zuzanny Berendt, Witolda Loski, Anny Majewskiej i Nastazji Zajączkowskiej łączy nie tylko pokrewieństwo afiliacyjne – łączy je przede wszystkim akt myślenia nadzieją, który badacze ustanawiają w swoich tekstach jako palącą potrzebę współczesnej humanistyki i jako etyczny obowiązek każdego z nas.
W myśleniu nadzieją wychodzą poza antropocentryczny i kapitalistyczny reżim porządkujący nasze życia – krytycznie spekulują o możliwych światach, w których to, co ludzkie, nawiąże afirmatywne i wzmacniające relacje z tym, co więcej niż ludzkie. Niewątpliwie badacze uprawiają ćwiczenia wyobraźni, zapraszając nas do podjęcia wysiłku wyobrażenia sobie świata inaczej – w relacjach, sojuszach, współtowarzyszeniu, współmyśleniu, współdziałaniu – ze zwierzętami, z krajobrazami, technologiami.
Autorzy chcą nam coś powiedzieć: tak, giniemy; żyjemy w rozwarstwiających się i nawarstwiających kryzysach. Umieramy na granicach (!) człowieczeństwa i sprawczości tego, co ludzkie. Może czekamy na powrót radykalnego Oświecenia, a może osuwamy się w barbarzyństwo. Zdania są podzielone. Póki co ktoś właśnie umarł, zniknął, osunął się – migrant, ostatni osobnik z danego gatunku zwierząt lub roślin, kropla z topniejącego lodowca.
Prezentowane teksty oświetlają się wzajemnie i tworzą konstelację (infrastrukturę) namysłu nad dziejącą się tu i teraz ekokatastrofą, przekonując, że nie mamy już czasu na inną humanistykę niż taka, która rewidując nasze usytuowania w świecie, pozwoli dać odpowiedź i propozycje przyszłości.
Badacze myślący nadzieją są nam dziś bardzo potrzebni. Dziękuję Autorom za otwarcie przestrzeni do wspólnej pracy myślowej i do procesu przezwyciężania kryzysu wyobraźni. Zapraszając czytelniczki i czytelników „Performera” do lektury zgromadzonych tu tekstów, nie mam wątpliwości, że wyobrazicie sobie świat, który może się dobrze skończyć.
- STRONA GŁÓWNA
- PERFORMER
- PERFORMER 1/2011
- PERFORMER 2/2011
- PERFORMER 3/2011
- PERFORMER 4/2012
- PERFORMER 5/2012
- PERFORMER 6/2013
- PERFORMER 7/2013
- PERFORMER 8/2014
- PERFORMER 9/2014
- PERFORMER 10/2015
- PERFORMER 11–12/2016
- PERFORMER 13/2017
- PERFORMER 14/2017
- PERFORMER 15/2018
- PERFORMER 16/2018
- PERFORMER 17/2019
- PERFORMER 18/2019
- PERFORMER 19/2020
- PERFORMER 20/2020
- PERFORMER 21/2021
- PERFORMER 22/2021
- PERFORMER 23/2022
- PERFORMER 24/2022
- PERFORMER 25/2023
- PERFORMER 26/2023
- PERFORMER 27/2024
- PERFORMER 28/2024
- ENCYKLOPEDIA
- MEDIATEKA
- NARZĘDZIOWNIA
ISSN 2544-0896
Numery
- PERFORMER 1/2011
- PERFORMER 2/2011
- PERFORMER 3/2011
- PERFORMER 4/2012
- PERFORMER 5/2012
- PERFORMER 6/2013
- PERFORMER 7/2013
- PERFORMER 8/2014
- PERFORMER 9/2014
- PERFORMER 10/2015
- PERFORMER 11–12/2016
- PERFORMER 13/2017
- PERFORMER 14/2017
- PERFORMER 15/2018
- PERFORMER 16/2018
- PERFORMER 17/2019
- PERFORMER 18/2019
- PERFORMER 19/2020
- PERFORMER 20/2020
- PERFORMER 21/2021
- PERFORMER 22/2021
- PERFORMER 23/2022
- PERFORMER 24/2022
- PERFORMER 25/2023
- PERFORMER 26/2023
- PERFORMER 27/2024
- PERFORMER 28/2024
- Dariusz Kosiński Nocą w Brzezince
OPOWIEŚCI ŹRÓDEŁ
- Stefania Gardecka Wspomnienie o Mieczysławie Janowskim
- Rena Mirecka Matko Ziemio
- Rena Mirecka Odrobina nauczania
- Marco Balbi Dipalma Kiedy przychodzimy na świat
- Wacław Sobaszek Czy mógłby?
PRZEWALCZYĆ MYŚLĄ
- Daniel R. Sobota Teatr i natura we wczesnych „traktatach teatrozoficznych” Jerzego Grotowskiego
- Magdalena Figzał-Janikowska Performanse ekologiczne Władysława Hasiora
- Anna Duda Ekologia ruchu. Program Studia Kokyu w perspektywie współczesnych wyzwań dla treningu performera i idei laboratorium teatralnego
- Magdalena Hasiuk „Międzygatunkowa wspólnota wzorca”. Kamienie i drzewa w pracy Teatru Węgajty i poezji Andrzeja Sulimy-Suryna
- Elisabeth Gunawan Natura w polifonii: przecięcie teatru, aktywizmu klimatycznego i antyopresyjnego w pracy parateatralnej
- Maria Magdalena Ożarowska, Martyna Zawada Czy zaufamy przyszłym pokoleniom?
MYŚLENIE NADZIEJĄ
- Łucja Iwanczewska Myślenie nadzieją
- Anna Majewska Spekulacja badawcza w kontekście kryzysu ekologicznego na podstawie „Osuwiska” Agaty Siniarskiej
- Nastazja Zajączkowska Dłonie, szczypce, łapy w działaniu – o relacjach ludzi, zwierząt i sztuki
- Witold Loska Czytanie spekulatywne „2312” Kima Stanleya Robinsona w kontekście kryzysu ekologicznego
- Zuzanna Berendt Myślenie krajobrazami trylogii Michelangela Antonioniego
REAKCJE
- Katarzyna Woźniak Stare Szczury i młode Myszy
- Jacek Schindler Cień antropocenu