Wyszukiwanie w encyklopedii:

2011-03-27
2022-08-29

Mirecka Rena

Rena Mirecka, fot. Maurizio Buscarinowłaśc. Irena Kądziołka (1934–2022), aktorka. Urodzona we Francji, w rodzinie polskich robotników, powróciła do kraju w 1939 roku. W roku 1952, po ukończeniu Państwowego Liceum Administracyjno-Handlowego w Brzesku, rozpoczęła studia na Wydziale Handlowym Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Krakowie. Porzuciwszy je wiosną 1953, w lipcu tego roku zdała egzaminy do Państwowej Wyższej Szkoły Aktorskiej w Krakowie, gdzie studiowała m.in. u Haliny Gallowej. Będąc na ostatnim roku studiów, przybrała pseudonim Mirecka (wystąpiła pod nim po raz pierwszy 9 XII 1956 jako Celia w przedstawieniu dyplomowym Jak wam się podoba Williama Shakespeare’a).

Po uzyskaniu w lipcu 1957 dyplomu aktorskiego zatrudniła się na sezon 1957/58 w zespole Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Imprez Teatralnych i Widowiskowych w Krakowie. W czerwcu 1959 została zaangażowana do Teatru 13 Rzędów w Opolu, którego aktorką była bez przerwy aż do jego rozwiązania w roku 1984, występując we wszystkich jego przedstawieniach. Grała kolejno: Śmierć w Orfeuszu, Ewę w Kainie, Wielką Niewiadomą w Kabarecie Błażeja Sartra, Damę w Misterium buffo, rolę tytułową w Siakuntali, Zosię w Dziadach, Nastazję Filipowną w Idiocie (na zmianę z Ewą Lubowiecką), Laurę i Czarownicę w Kordianie, Rebekę-Kasandrę w Akropolis, żeńskiego Mefista w Tragicznych dziejach doktora Fausta, Ofelię w Studium o Hamlecie, Feniksanę w Księciu Niezłomnym oraz Marię Magdalenę (wraz z Mają Komorowską) w Ewangeliach i (na zmianę z Elizabeth Albahacą) w Apocalypsis cum figuris. Brała też udział we wszystkich programach Estrady Publicystycznej. Pełniła ponadto funkcję asystenta reżysera przy Misterium buffo, Siakuntali (wraz z Antonim Jahołkowskim), Dziadach, Idiocie i Kordianie.

W czasie prac warsztatowych była odpowiedzialna za plastykę ruchu. Gdy Teatr 13 Rzędów zaczął zdobywać międzynarodową sławę, Mirecka należała obok Ryszarda Cieślaka do aktorów prezentujących w czasie pokazów elementy treningu (m.in. w Nancy w kwietniu 1964 i maju 1965). Na początku lat 70. nie należała do grupy pracującej nad projektami parateatralnymi, ale oprócz występów w znajdujących się w repertuarze przedstawieniach, prowadziła własne prace warsztatowe i artystyczne. Od listopada 1972 do lutego 1973 wraz ze Zbigniewem Cynkutisem i grupą aktorów Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie przygotowała zdarzenie teatralne Jałowa według Yermy Federica Garcíi Lorki (premiera 16 II 1973). W styczniu i lutym 1974, w tym samym teatrze i również we współpracy z Cynkutisem pracowała nad zdarzeniem Arka. W pierwszej połowie lat 70. prowadziła liczne warsztaty i staże, najczęściej we współpracy z Cynkutisem i Stanisławem Scierskim (Paryż, XI 1973, Australia, V–VI 1974) oraz Jahołkowskim (Pontedera, XI–XII 1975; Opole I – II 1976). Od 1976 wraz z Zygmuntem Molikiem i Jahołkowskim brała udział w kolejnych warsztatach z cyklu Acting Therapy (m.in. La Tenaille, V–VII 1976; Nowy Jork, III 1977, Hamilton, IV 1977; Lozanna, V 1977; Berkley, X–XI 1977; Bordeaux, II–III 1978). W roku 1979 należała do zespołu realizującego przedsięwzięcie parateatralne Drzewo ludzi, a w roku 1981 wzięła udział w pracy zbiorowej Thanatos polski. Inkantacje.

Po ogłoszeniu stanu wojennego prowadziła liczne staże w Polsce i za granicą (Włochy, Niemcy, Francja, Wielka Brytania), przy czym od roku 1983 realizowała wyłącznie własne projekty i warsztaty, rozwijając stopniowo oryginalną wersję praktyk parateatralnych. Była sygnatariuszką aktu samorozwiązania Teatru Laboratorium ogłoszonego 28 stycznia 1984 roku. W latach następnych prowadziła we współpracy z Ewą Benesz i Mariuszem Sochą warsztaty i przedsięwzięcia teatralne i parateatralne, częściowo realizowane w ramach cykli Be here, now… TOWARDS (1982–1988) oraz THE WAY TO THE CENTRE (1988–1993). Odbywały się one przede wszystkim we Włoszech, ale także we Francji, Grecji, Izraelu, Hiszpanii, Kolumbii, Niemczech i Polsce. W roku 1993 wraz z Ewą Benesz założyła International Centre of Work Prema Sãyi na Sardynii, kontynuując w następnych latach prace parateatralne, należące głównie do cyklu NOW IT’S THE FLIGHT (1993–1997).

Od roku 2000 Mirecka jest stałą współpracowniczką Ośrodka Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych we Wrocławiu (obecnie Instytut im. Jerzego Grotowskiego), gdzie do 2010 prowadziła laboratoria THE WAY. W 2010 roku przy Instytucie została powołana Szkoła Reny Mireckiej, w której w latach 2010–2017 aktorka prowadziła laboratoria KARAWANASUN i SŁOŃCE.