Przez teatr – poza teatr

wybór i opracowanie Ireneusz Guszpit i Dariusz Kosiński

Towarzystwo Naukowe Societas Vistulana, Kraków 2004

„Teatr (…) wspiera się na dwóch kolumnach: sceny i publiczności, aktorów zdarzenia i świadków. Zmian wymagają jedni i drudzy.” Juliusz Osterwa nigdy nie napisał książki „Przez teatr – poza teatr”. Wypełniające ją teksty to jego prywatne zapiski, fragment legendarnych raptularzy pisanych przez prawie całe dorosłe życie, nazwanych swego czasu „dziennikiem intymnym”. Książka niniejsza stanowi autorski – dokonany przez Ireneusza Guszpita i Dariusza Kosińskiego – wybór tekstów tego wybitnego aktora i reżysera, którego szczególnie frapowało ogólne rozumienie idei teatru, idea aktora i systemy gry aktorskiej oraz miejsce, funkcja i wpływ publiczności na widowisko teatralne. Twórca „Reduty” był pionierem ważnego nurtu, opartego na wykorzystaniu teatralnych metod pracy w działaniach o charakterze kulturowym, duchowym i społecznym. Do tego odwołali się później choćby Jerzy Grotowski czy Włodzimierz Staniewski. Książka zaprezentować chce projekty Osterwy nie jako mrzonki słynnego artysty, ale jako próby odpowiedzi na fundamentalne pytania, które nadal mogą być inspirujące dla kolejnych generacji artystów. Ta krytyczna edycja zaopatrzona w teksty wstępne przygotowane przez autorów wyboru powinna być ważna także dla tych, którzy Osterwą interesują się z punktu widzenia historii teatru polskiego.