Z Grotowskim. Teatr jest tylko formą

Książka wydana z okazji 90. urodzin artysty
Redakcja: Paul Allain, Georges Banu, Grzegorz Ziółkowski
Opracowanie: Grzegorz Ziółkowski
Instytut im. Jerzego Grotowskiego, Wrocław 2015

Grotowski wcześnie rozpoznał podwójną naturę form maskujących życie, a jednocześnie zapewniających mu ochronę. To dlatego wyznaczał własne granice, chcąc chronić pracę prowadzoną w gronie oddanych towarzyszy w dobrze strzeżonej przestrzeni prywatnej. Kiedy usuwał ze swego teatru widzów, a autorom nie pozwalał opisywać i oceniać swych poszukiwań, chodziło o to, by opisy nie zastąpiły działań wypełnionych życiem. A jednocześnie Grotowski, erudyta o encyklopedycznej wiedzy, świetnie zdawał sobie sprawę, jak istotny w życiu człowieka jest przekaz rozumienia, jak ważny jest łańcuch transmisji. W jego poszukiwaniach nie chodziło jedynie o zaspokojenie osobistej potrzeby przebicia się przez ziemską skorupę, aby ujawnić płomienne jądro kryjące się w głębi. Chodziło i o to, by poprowadzić innych przez wybrany przez siebie teren – teatr, chcąc pomóc im odkryć w dokładny, szczegółowy i powtarzalny sposób prawidła i praktyki umożliwiające tę głęboką wewnętrzną penetrację. To pozwoliło mu rozwinąć rzemiosło, które można przekazywać bezpośrednio, osobiście – rzemiosło zgłębiające relację między impulsem a działaniem i pozwalające im zejść się razem. Ostrożnie odsuwał się od własnych poszukiwań, tak aby pewnego dnia mogły być kontynuowane bez niego.

Fragment tekstu Grotowski był

Książka stanowi zmienione wydanie publikacji Petera Brooka Teatr jest tylko formą. O Jerzym Grotowskim (wybór Georges Banu i Grzegorz Ziółkowski, opracowanie Grzegorz Ziółkowski), która ukazała się nakładem Instytutu im. Jerzego Grotowskiego w 2007 roku. Podstawą niniejszej edycji, poprawionej przez Grzegorza Ziółkowskiego, jest anglojęzyczne, autoryzowane wydanie książki, noszące tytuł With Grotowski. Theatre is Just a Form, opublikowane przez Instytut Grotowskiego w 2009 roku pod redakcją Paula Allaina, Georges’a Banu i Grzegorza Ziółkowskiego.

Peter Brook urodził się 21 marca w 1925 roku w Londynie. W 1942 roku wyreżyserował tam swoją pierwszą sztukę i od tego czasu zrealizował ponad osiemdziesiąt przedstawień w Londynie, Paryżu i Nowym Jorku. Pracując w Royal Shakespeare Company, wystawił: Stracone zachody miłości, Miarka za miarkę, Tytusa Andronikusa, Króla Leara, Marat/Sade’a, US, Sen nocy letniej oraz Antoniusza i Kleopatrę.

W 1971 roku utworzył w Paryżu Międzynarodowy Ośrodek Poszukiwań Teatralnych, którego stałą siedzibą stał się w 1974 roku Teatr Bouffes du Nord. Wyreżyserował w nim: Tymona Ateńczyka, Ików, Ubu w Bouffes, Konferencję ptaków, Kość, Wiśniowy sad, Mahabharatę, Albercie, powstań!, Burzę, Mężczyznę, który…, Kto tam?, Szczęśliwe dni, Jestem fenomenem, Garnitur, Tragedię Hamleta, Daleko stąd, Śmierć Kriszny, Twoją dłoń w mojej dłoni, Wielkiego Inkwizytora, Tierno Bokara, Sizwe Banzi nie żyje i Fragmenty, 11 i 12, Dlaczego, dlaczego, Dolina zadziwienia.

Dorobek reżyserski Brooka w operze obejmuje: La Bohème, Borysa Godunowa, Olimpijczyków, Salomé i Wesele Figara w londyńskiej Covent Garden; Fausta i Eugeniusza Oniegina w Metropolitan Opera House w Nowym Jorku, Tragedię Carmen i Pelléasa – Impresje w Bouffes du Nord w Paryżu, Don Giovanniego na festiwalu w Aix-en-Provence, a także Czarodziejski flet.

Opublikowana w 1998 roku autobiografia Petera Brooka Threads of Time dołączyła do wcześniejszych publikacji jego autorstwa – do przetłumaczonej na wiele języków Pustej przestrzeni (1968), a także do Ruchomego punktu (1987), Nie ma sekretów (1993) i Wywołując (i zapominając) Szekspira (2002),

W jego dorobku filmowym znajdują się: Władca much, Marat/Sade, Król Lear, Moderato Cantabile, Mahabharata i Spotkania z wybitnymi ludźmi.