Czuwania

odbywające się cyklicznie, wielogodzinne działania dramatyczne prowadzone przez grupę członków zespołu Teatru Laboratorium pod kierunkiem Jacka Zmysłowskiego (m.in. Jairo Cuesta, François Kahn, Zbigniew Kozłowski, Irena Rycyk, Katharina Seyferth). Należały do „drugiej fazy” poszukiwań w domenie kultury czynnej, wykorzystującej doświadczenia okresu parateatru. Otwarte dla osób chętnych, gotowych do podjęcia aktywnego uczestnictwa, otwartych na nowe doświadczenia, których z zasady nie poddawano wstępnej selekcji.

Czuwania polegały na zbiorowych performatywnych działaniach improwizowanych o bardzo różnym charakterze, uzależnionym od potrzeb uczestników, przy czym grupa prowadząca inspirowała do działań, inicjowała je, a w razie potrzeby zmieniała także ich kierunek. Zasadą Czuwań było działanie w pustej przestrzeni, bez rekwizytów i jakiegokolwiek technicznego wsparcia. W czasie działania nie używano słów, niczego nie tłumaczono wstępnie i niczego nie komentowano. Każdy z uczestników mógł w dowolnej chwili opuścić salę. Czuwanie rozpoczynało się od ciszy i bezruchu, by następnie przejść do fazy działań „przewodników”, stopniowo tworzących w przestrzeni rodzaj sieci, w którą wciągani byli uczestnicy. Właściwa faza zdarzenia rozpoczynała się wraz z podjęciem przez nich działań i ich rozwinięciem w procesie nazywanym przez Zmysłowskiego „personalizacją”. Pierwsze Nocne Czuwania odbyły się jesienią 1977 roku we Wrocławiu jako etap wstępny Przedsięwzięcia Góra. Kolejne realizowane były już po jego zakończeniu we Wrocławiu, w czasie gościnnych występów w Polsce (Gdańsk, Tarnobrzeg), a także w czasie pobytu Teatru Laboratorium w Mediolanie w listopadzie 1979. Wtedy także zrealizowano dokumentalny film The Vigil (Czuwanie) w reżyserii Mercedes Gregory. Dalsza praca nad Czuwaniami została przerwana z powodu choroby Zmysłowskiego. Jej elementy wykorzystano, realizując Drzewo Ludzi.