Czym jest teatr?

Przekład z języka japońskiego Anna Sambierska, wstęp i redakcja naukowa Henryk Lipszyc
Instytut im. Jerzego Grotowskiego, Wrocław 2012

Gdyby ktoś zadał mi pytanie, „czym jest teatr?” i musiałbym od razu, bez namysłu, odpowiedzieć, myślę, że […] powiedziałbym,że teatr jest tym, co dzieje się w miejscu, w którym znajdują się jednocześnie aktor i widz. Spotykają się oni bowiem za pośrednictwem konkretnego miejsca i nie jest to jedynie abstrakcyjne spotkanie dwóch rodzajów ludzi – tych, nazywanych aktorami, i tych, nazywanych widzami. Uważam, że na treść takiego spotkania i charakter wzajemnych relacji w znacznym stopniu wpływa miejsce. W każdym razie nie ulega wątpliwości, iż to, co stanowi treść i sens społecznego działania określanego mianem „teatru”, tworzone jest nie tylko przez ludzi teatru, ale także przez widzów. Bez publiczności teatr nie będzie istniał.
Tadashi Suzuki

Jestem przekonany, że w tekstach zamieszczonych w niniejszym wyborze Czytelnicy znajdą wiele bodźców i prowokacji do własnych przemyśleń dotyczących nie tylko problematyki teatralnej. Autor jest bowiem od wielu lat aktywnym świadkiem, uczestnikiem i komentatorem życia kulturalnego oraz zjawisk zachodzących we współczesnym społeczeństwie. Polem jego obserwacji jest przede wszystkim społeczeństwo japońskie, ale co najmniej od wczesnych lat siedemdziesiątych XX wieku jest Suzuki również aktywnym uczestnikiem ważnych światowych wydarzeń teatralnych. Odwołując się w swojej pracy reżyserskiej do rodzimej kultury, jednocześnie czerpie obficie z dorobku kultury europejskiej i wnikliwie obserwuje nurtujące świat problemy o wymiarze globalnym.
Henryk Lipszyc

Tadashi Suzuki urodził się w 1939 roku w Japonii. W 1966 roku założył w Tokio Waseda Shō-gekijō (Mały Teatr Waseda) – czołowy zespół japońskiej awangardy teatralnej lat sześćdziesiątych. W 1976 roku przeniósł się do górskiej wioski Toga, gdzie w 1984 przekształcił swój zespół w Suzuki Company of Toga (SCOT). Od 1982 roku organizuje rokrocznie Międzynarodowy Festiwal Teatralny Toga. Suzuki stworzył oryginalną metodę treningu aktorskiego, której nauczał w wielu miejscach na świecie. W latach 1995–2007 pełnił funkcję Dyrektora Artystycznego Shizuoka Performing Arts Centre. Jest członkiem Międzynarodowego Komitetu Olimpiady Teatralnej oraz współzałożycielem BeSeTo – festiwalu organizowanego przez Chiny, Japonię i Koreę, przewodniczy też Japan Performing Arts Foundation. Wśród wyreżyserowanych przez niego dzieł znajdują się m.in.: Pasje dramatyczne (1969, 1973), Trojanki (1974), Dionizos (1990), Król Lear (1997) i Cyrano de Bergerac (1999, 2006). Obok przedstawień realizowanych z własnym zespołem Suzuki wielokrotnie reżyserował gościnnie, np. w Niemczech (Król Edyp, 2002), Rosji (Król Lear, 2004; Elektra, 2007) i Stanach Zjednoczonych (Baśń Leara, 1988). Swoje podejście do teatru i aktorstwa wyłożył w wielu publikacjach. Suzuki dwukrotnie gościł w Polsce: w 1975 roku, w ramach Sezonu Teatru Narodów w Warszawie zaprezentował Pasje dramatyczne, a w Roku Grotowskiego 2009, podczas Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego „Świat miejscem prawdy” Elektrę.

ksiegarnia.grotowski-institute.art.pl/produkt/czym-jest-teatr/