Sekretna sztuka aktora. Słownik Antropologii Teatru

Przełożyli Jarosław Fret, Grzegorz Godlewski, Anna Górka, Grzegorz Janikowski, Agnieszka Jelewska-Michaś, Iwona Kurz, Marta Steiner, Grzegorz Ziółkowski

Redakcja wydania polskiego: Leszek Kolankiewicz

Ośrodek Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych, Wrocław 2005

Książka ta jest owocem przedsięwzięcia badawczego, ISTA (International School of Theatre Anthropology, Międzynarodowej Szkoły Antropologii Teatru), w latach 1980–2004.

Skąd aktorzy mają wiedzieć, jak budować materialne podłoże swojej sztuki? Na to właśnie pytanie próbuje odpowiadać antropologia teatru. A zatem nie próbuje ona podjąć naukowej analizy składników języka aktora ani też odpowiedzieć na pytanie – podstawowe dla zajmujących się teatrem lub tańcem – jak stać się dobrym aktorem czy dobrym tancerzem.

Antropologia teatru poszukuje raczej użytecznych wskazówek niż uniwersalnych zasad. Pozbawiona pokory właściwej nauce, ma ambicje odkrywania wiedzy, która może być przydatna w pracy aktora. Nie dąży do odkrywania praw, lecz bada reguły rządzące zachowaniem.

Antropologię rozumiano pierwotnie jako badanie zachowania istot ludzkich nie tylko na poziomie społeczno-kulturowym, ale również na poziomie fizjologicznym. A zatem antropologia teatru jest badaniem społeczno-kulturowych i fizjologicznych zachowań istot ludzkich w sytuacji przedstawienia. (Eugenio Barba: fragment Wprowadzenia)