Polski teatr przemiany

Instytut im. Jerzego Grotowskiego, Wrocław 2007

Autor sytuuje idee teatru i praktyki twórcze Mickiewicza, Słowackiego, Wyspiańskiego, Osterwy i Limanowskiego oraz Grotowskiego we wspólnej dziedzinie, którą nazywa „polskim teatrem przemiany”. W następujący sposób opisuje wyróżnioną przez siebie tradycję: „Sądzę, że za żywotnością «polskiego teatru przemiany» stoi […] niezwykle ścisłe połączenie sztuki i religii, sprawiające, że działalność «artystyczna» staje się tu rodzajem praktyki duchowej, a «duchowość» przejawia się przede wszystkim w działaniu i dążeniu do doświadczenia numinotycznego. «Duchowe» i «artystyczne» tworzą dynamiczną równowagę, wzajemnie przekształcając się w taki sposób, że mówienie o religii jest nieporozumieniem, a mówienie tylko o sztuce pomniejszającym zawężeniem”. W innym miejscu podkreśla, iż „cechą charakterystyczną dla tej tradycji jest właśnie konsekwentnie zachowywane nastawienie pragmatyczne, niemal empiryczne, przejawiające się w tym, że przestrzenią realizacji poszczególnych projektów jest doświadczenie, a nie wiara, zaś podstawowe narzędzie to czynienie, a nie wyznawanie. Jest to przede wszystkim tradycja performatywna, w tym sensie, że nie przyjmuje ona niczego z góry, ale chce wszystko, łącznie z najwyższymi doznaniami i najpełniejszą transformacją, zdobyć poprzez działania o charakterze metacodziennym, do których często dopuszczani są świadkowie. Ze względu na tę metacodzienność działań i ich otwarty charakter jest to więc zjawisko teatralne”.

http://ksiegarnia.grotowski-institute.art.pl/produkt/polski-teatr-przemi...