Albo…
Piąty numer „Performera” ukazuje się niemal równo sześć lat po konferencji „Performatyka – perspektywy rozwojowe”, która odbyła się w grudniu 2006 roku w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego (wówczas użyto tej nazwy bodaj po raz pierwszy). Bezpośrednim pretekstem do jej zorganizowania była publikacja polskiego przekładu fundamentalnej książki Richarda Schechnera Performance Studies: An Introduction, której polska wersja autorstwa Tomasza Kubikowskiego przynosiła także propozycje terminów na określenie i samej dyscypliny, i tego, czym przede wszystkim ma się ona zajmować. Można więc powiedzieć, że to właśnie wówczas – w grudniu 2006 – rozpoczęły się w Polsce dzieje performatyki.
Sześć lat to okres wczesnego dzieciństwa, pierwszych sukcesów i pierwszych upadków, walki o samodzielność i uznanie własnej podmiotowości. Analogia między biografią osobową a dziejami dyscypliny nie jest, rzecz jasna, ścisła, choć przecież były w tym czasie i sukcesy, i upadki, i walka o autonomię i uznanie prawa do istnienia. Owa nieścisłość wynika między innymi z faktu, że polska performatyka rozwijała się i nadal rozwija w powiązaniu z procesami zachodzącymi na świecie, zapoznając się z nimi i konfrontując, weryfikując własne rozpoznania w odpowiedzi na diagnozy i propozycje powstające w różnych miejscach i formułowane w różnych językach. Od dawna powtarzam, że szansą polskiej performatyki jest to, że nie jest ona koniecznie zobligowana do pozostawania w granicach i ramach (nawet jeśli bardzo szerokich) wyznaczonych przez angloamerykański koncept performance studies, że jej niemal oczywistym przywilejem jest nieustanne konfrontowanie podstawowych pojęć z propozycjami własnego języka i dorobkiem własnej tradycji, a także z propozycjami alternatywnymi, formułowanymi w opozycji do performance studies.
